صنعت کارتن سازی فرایندی است که طی آن ابتدا ورق کارتن از رول کاغذ تولید میگردد و سپس با توجه بهنوع محصولی که قرار است بسته بندی بشود ، بهشکل مناسب و دراندازههای مختلف طراحی و ساخته میشود . سپس با توجه به نیاز بازار ، سلیقه مشتری و نوع محصولی که قرار است بسته بندی شود و کاربردهای تبلیغاتی که یک بسته بندی مناسب دارد به روشهای مختلف چاپ و رنگ آمیزی می گردد.
کارتن در صنعت کارتن سازی چیست ؟
کارتن یک محصول سلولوزی میباشد که بهعنوان پرکاربردترین روش بسته بندی محصولات صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. اين محصول معمولا از3 تا 5 لایه کاغذ ضخیم و فشرده ساخته می شود.
انواع کارتنهای تولیدی صنایع کارتن سازی :
محصولاتی که درصنعت کارتن سازی تولید میگردد انواع مختلفی دارند که درکلی ترین حالت بهدودسته تقسیم میگردند:
1- کارتن عادی :
این نوع کارتن درصنعت کارتن سازی به کارتنهایی گفته میشود که با دستگاه تبدیل بصورت برش و چاک تولید میشوند و بصورت معمول دارای تلورانسی بیشتر از2 میلیمتر هستند.
2- کارتن دایکاتی یا مدل دار:
کارتنهای دایکاتی بوسیله قالب های تیغ دار تولید شده و بدون تلورانس ابعاد هستند. ازکارتنهای دایکاتی با طراحی مناسب میتوان برای بسته بندی اقلام بسیاری ازصنایع بهره گرفت بعنوان مثال :
کارتن سوراخ دار: مانند کارتنهای میوه و کارتنهای محصولات دریایی و لبنی میشود. (کارتنهای لبنی را درصنعت کارتن سازی، بسته بندی سردخانه ای نیز می نامند).
کارتن تلسکوپی: می توان به بسته بندی موز اشاره نمود.
کارتن دسته دار: کارتن قطعات فلزی و سنگین معمولاً به صورت دسته دار تولید می گردد.
کارتن یک درب: شامل بسته بندی نمایش محصولات
کارتن بدون درب:شامل بسته بندی بدنه اجاق گاز، یخچال و بسته بندی لوازم خانگی بزرگ.
مزایای استفاده ازمحصولات صنایع کارتن سازی :
مزایای محصولات صنایع کارتن سازی از نظر اقتصادی :
بسته بندی ارزان بدلیل پایین بودن قیمت مواد اولیه
هزینه پایین حمل و نقل و انبارداری اين نوع بسته بندی بدلیل وزن کم و ساختار سبک
امکان اصلاح و تغییر ساختار و گرافیک بسته بندی با کمترین هزینه بدلیل فناوریهای صنعت کارتن سازی
مزایای محصولات صنایع کارتن سازی از دیدگاه تبلیغات و بازاریابی :
ازدیدگاه بازاریابی بسته بندی مقوایی به خاطر برخورداری ازشکل منظم هندسی به خوبی درذهن ماندگار تداعی میشوند. این بسته بندی ها دارای قابلیت چاپ پذیری بالا هستند.و میتوان بوسيله چاپ افست ، گراور ، فلکسو و سیلک همراه با طراحی مناسب، بسته بندی جدید و زیبا پدید اورد . این بسته بندی تاثیر بسزایی دربالا رفتن میزان فروش محصولات تولیدی خواهند بود. ازنظر تبلیغ محصول نیز بعلت دارا بودن ویژگیهای منحصر بفرد الیاف سلولوزی مانند کاغذ و مقوا ازنظر چاپ پذیری و نشست خوب مرکب درسطح کارتن و انعطاف درمقابل انواع روشهای چاپ به سهولت میتوان تصویر لوگو، نشان تولید کننده و دیگر نمادهای تبلیغاتی را با کیفیت عالی چاپ نمود و ازبسته بندی تولید شده بعنوان یک اثر تبلیغی برتر استفاده نمود و شاخص های فروش را بالا برد.
مزیتهای محصولات کارتن سازی از نظر ساختاری :
مقاومت مناسب درمقابل فشار و پارگی و ضربه درعین سبکی، درصورت بكارگيري کاغذ مناسب و مواد افزودنی مناسب
امکان ایجاد تهویه هوا در بسته بندی با ایجاد حفرههای مخصوص
انعطاف پذیری و قابلیت شکل گیری بسته بندی به صورت اشکال مختلف هندسی
عایق بودن درمقابل کاهش و افزایش دما
قابلیت كاربرد برای بسته بندی اکثر محصولات
قابلیت چاپ پذیری و طراحی جذاب و استفاده درتبلیغات
مزایای محصولات صنایع کارتن سازی از نظر زیست محیطی :
یکی از معضلات امروز جهان حفظ محیط زیست است.بشر امروز وظیفه دارد تا جهانی پاک را بهنسل آینده نحویل دهد. بسته بندی تمام کالاها پس از استفاده ازمحصول تبدیل بهزباله میگردد. دغدغه امروز بازیافت این زباله ها بمنظور جلوگیری ازتخریب محیط زیست و استفاده بهینه و مجدد ازآنهاست.کروگیت ومقوا از منابهع طبیعی تجدیدشونده تولید مشوند. به راحتی قابل بازیابی هستند ومیتوان ازآنها مجددا برای تهیه مقوا استفاده نمود.اين بسته بندی درصورت عدم استفاده وباقی ماندن به صورت زباله به راحتی به مواد اولیه تجزیه میشوند. درسال 2004 ، 73% از مقوای تولید شده درآمریکا(برابر 24 میلیون تن) جمع آوری و بازیافت شد.متاسفانه درایران آمار دقیقی دراین رابطه دردست نیست. جمع آوری بسته بندی مقوایی دربسیاری ازنقاط توسط چرخ دستی ها صورت میگیرد.درچند سال اخیر سازمان بازیافت شهرداری با تبلیغات و ایجاد تسهیلات مناسب ، قدم موثری دراین زمینه برداشته است.
مواردی که در خصوص محصولات صنایع کارتن سازی باید مد نظر قرار داد :
رطوبت : ماده اولیه ای که کاغذ و مقوا ازآن تهیه میشوند الیاف چوبی است که خاصیت جذب رطوبت را دارد بههمین دلیل محصولات صنایع کارتن سازی نیز دارای این ویژگی هستند. درصورتی که ازآهار و مواد افزودنی ضد رطوبت درساخت محصولات کارتن سازی استفاده نشود، الیاف رطوبت را جذب نموده و پیوند بین آنها سست می شود. در رطوبت زیاد نیز لبه های کاغذ و مقوا از هم جدا شده و متلاشی میگردد. بنابراین رطوبت مهمترین عامل تخریب محصولات کارتن سازی می باشد خصوصا محصولاتی که درآن از کاغذهای معمولی و بدون آهار استفاده شده باشد.
دما : دما تاثیر قابل توجهی بر چسب و مقاومت مقوای کارتن ندارد و فقط باعث خشکی الیاف می شود. اما دمای زیاد موجب تغییر رنگ، خمیدگی مقوا و سوختن می شود. دما و رطوبت با هم باعث رشد عوامل بیولوژیکی و مخرب می شود.
نور : نور بدون افزایش دما وبه تنهایی اثر چندانی روی مقوا ندارد. اثرات نور را میتوان تغییر رنگ ظاهری و سطحی، کمرنگ شدن علایم چاپی و درصورت استفاده از چسب، تضعیف اتصال ها نام برد.
گرد و غبار : گرد و غبار موجب تضعیف چسب بین لبه ها و فرسایش سطحی مقوا میشود اما بصورت کلی اثر قابل توجهی روی بسته بندی محصولات ندارد.
اسیدها و بازها: اسیدهای غلیظ قوی مثل اسید سولفوریک، اسید کلریدریک و اسیدهای ضعیف و رقیق مانند اسید استیک، اسید فرمیک برروی مقوا و کاغذ اثرات منفی دارند. این تاثیر بیشتر متوجه مقوا و کاغذهایی است که بدون پوشش و آهار بوده اند. بازها نیز با غلظت 17% بر کاغذ و مقوا اثر می گذارند.
روغنها و مواد چرب : روغنها و مواد چرب باعث کاهش مقاومت و استحکام اولیه مقوا و کاغذ می شوند. مگر اینکه مقوا مقاوم به چربی باشد یا درفرآیند تولید بسته بندی در کارتن سازی ازپوشش نایلونی یا لمینت استفاده شده باشد.